Bệnh nào, thuốc nấy
Theo Bộ trưởng Phạm Vũ Luận, phương thức xét tốt nghiệp THPT của năm vừa qua là học gì đánh giá nấy, 50% dựa vào kết qủa học tập các môn lớp 12, 50% từ kết quả thi 4 môn mà học sinh tự chọn, tránh được chuyện học tài thi phận, tránh học lệch, học tủ.
Khi đưa ra cách thức thi như vậy, có ý kiến lo ngại việc cho điểm, chạy điểm… Bộ trưởng dí dỏm khẳng định: Đây là hai việc hoàn toàn khác nhau. Như bác sĩ chữa bệnh vậy. Bệnh nội tâm dùng thuốc khác, bệnh ngoài da dùng thuốc khác. Không phải vì ngứa ngáy ghẻ lở mà không chữa bệnh tim. Bệnh nào có thuốc nấy.
Trong thực tế, cả xã hội cùng giám sát điểm số của học sinh, cách cho điểm của giáo viên. Ngành Giáo dục đã dùng công nghệ quản lý điểm trên mạng, Sở làm chặt, trường làm chặt, các cháu, cha mẹ giám sát chặt chẽ, không dễ để thay điểm.
“Thời đại thông tin bùng nổ, có thể nhiều người muốn “chạy” điểm nhưng để “chạy” được thì chắc chắn là không nhiều. Ta không chủ quan, nhưng có cơ sở để tin tưởng” – Bộ trưởng Phạm Vũ Luận khẳng định.
Bên cạnh đó, quán triệt sâu sắc và nghiêm túc tinh thần Nghị quyết 29, việc để học sinh lựa chọn môn thi thể hiện sự tôn trọng, coi học sinh là chủ thể, là đích để tất cả các hoạt động GD đều hướng vào, để học sinh phát triển trên nền tảng của giáo dục toàn diện đến hết THCS, để các cháu phát triển theo sở trường, năng lực của mình.
Tốt nhất là cho học sinh chọn môn thi
Họp trước kỳ thi, các đồng chí lo, tôi cũng lo, nhìn lại thấy những lo lắng của ta là cần thiết. Vì ta lo lắng, làm với tinh thần trách nhiệm nên kết quả không phụ với công sức của chúng ta. Nếu không có sự lãnh đạo, hỗ trợ của địa phương, không thể tổ chức kỳ thi đổi mới lớn như vậy. Đằng sau ngành GD là biết bao sự hỗ trợ, đóng góp của hệ thống chính trị, của nhân dân
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận chân tình chia sẻ: Một số người lo cho học sinh chọn môn thi sẽ học lệch. Tôi khẳng định như vậy cân đối hài hòa hơn trước.
Trước kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2014, năm nay thi Sử thì năm sau các cháu biết không thi Sử nữa mà chuyển sang học Địa. Chúng ta đang dạy các cháu cách đối phó với những quyết định của cơ quan quản lý.
Chúng tôi cũng đã có lúc bàn với nhau hay là năm trước thi Sử, năm sau ta lại cho thi Sử. Nói đi để mà các cháu để không đoán "tủ", nhưng nói lại thì mình là người lớn, mình là thầy, làm thế không được. Đó không phải là cách giáo dục, đó không phải là cách nêu gương của người lớn, tốt nhất là cho các cháu tự chọn môn thi.
Theo Bộ trưởng, thi tuyển sinh ĐH, CĐ hay nhất là cách ra đề cùng với thi tốt nghiệp. Trước khi tổ chức thi tốt nghiệp, có những cuộc thảo luận rất căng về việc học gì thi nấy… Nhưng sau khi thi xong thấy đảm bảo không chỉ học gì thi nấy mà các cháu nhẹ nhàng, thoải mái, đề thi chạm vào xúc cảm tâm hồn học sinh, làm cho suy nghĩ của học sinh gắn với suy nghĩ, lo lắng, quan tâm của cả nước.
Tôi rất cảm ơn các đồng chí Giám đốc Sở GD&ĐT, lãnh đạo địa phương có mặt hôm nay, và xin nhờ các đồng chí chuyển lời cảm ơn trân trọng đến Tỉnh ủy, HĐND, UBND, trực tiếp là các Phó chủ tịch phụ trách văn xã, đã có tinh thần trách nhiệm, sáng tạo chỉ đạo kỳ thi vừa qua - Bộ trưởng trân trọng phát biểu.
Xã hội cùng đứng bên cạnh ngành Giáo dục để có một kỳ thi tốt hơn
Bộ trưởng chỉ đạo thời gian tới sẽ chọn bài văn hay trong kỳ thi tốt nghiệp THPT đăng trên báo Giáo dục và Thời đại, để tiếp tục tiếng ngân ảnh hưởng của bài thi tốt, vinh danh học sinh giỏi.
Đánh giá kết quả của hai kỳ thi, theo Bộ trưởng, đầu tiên phải nói đến sự ổn định, không biến động.
Thứ hai, kỳ thi tổ chức nghiêm túc hơn, nhất là kỳ thi tốt nghiệp, trung thực hơn, học sinh làm bài xong vẫn bàn tán hứng thú, không phải thở phào bỏ sách đi chơi mà có lắng đọng, có định hướng riêng cho mình.
Thầy cô giáo chấm bài xúc động, có người tâm sự với Bộ trưởng rằng đọc bài thi mà cảm thấy lặng người vì các em viết hay quá. Quan trọng hơn, sau hai kỳ thi này, các giáo viên ở cơ sở phản ảnh rằng như thế cách dạy, cách học sẽ phải thay đổi. Mấy chục năm nay, năm nào cũng hô hào đổi mới phương pháp dạy, phương pháp học; đúng là đã có thay đổi nhưng không thay đổi theo hướng đổi mới căn bản, lần này hy vọng sẽ có.
Vị lãnh đạo ngành Giáo dục chia sẻ: Nói thật lòng, bao năm nay, kỳ thi nào cũng có nhiều nỗi lo. Năm nay cũng lo nhưng tâm thế đã chủ động hơn. Bằng một vài văn bản, ngành Giáo dục đã quản lý được những vấn đề xung quanh kỳ thi.
Có clip tung lên nhưng xã hội không tung hô mà phê phán người tung clip phá bĩnh, không chung tay với GD chống tiêu cực thi cử. Xã hội đã cùng đứng bên ngành GD để có một kỳ thi tốt hơn.
Bên cạnh đó, ngành Giáo dục đã chủ động hơn bằng đề thi, cách thi để từ đó, học sinh có sự thay đổi trong nhận thức, có niềm tin.
Mùa vàng, mùa bạc của các đoàn thi Olympic
Trước ngày tổ chức Hội nghị tổng kết năm học 1 ngày, tin vui ùa đến với ngành Giáo dục. Kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế công bố kết quả: 4 học sinh Việt Nam tham dự kỳ thi đều đoạt giải cao: 2 HCV, 2 HCB; học sinh đoạt HCV còn là 1 trong 3 thí sinh có điểm số cao nhất.
Năm nay cũng là năm được mùa vàng, mùa bạc của các đoàn Olympic Vật lý, Hóa học, Toán, Tin học...
Nhìn rộng ra, nhiều thí sinh con nhà nghèo, bố mẹ lao động chân tay vất vả, thậm chí cuộc sống thiếu thốn, không biết đến học thêm là gì nhưng đoạt huy chương vàng, bạc, đồng, thủ khoa ĐH.
Đó là sự cố gắng của các cháu, là tư chất thông minh, là sự đầu tư của gia đình, sự đầu tư dạy dỗ của thầy cô giáo, của quê hương địa linh nhân kiệt… Nhưng còn có một nhân tố, đó là sự thay đổi chính sách của ngành Giáo dục trong việc tổ chức thi.
Giọng kể đầy tự hào, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận “tự kiểm điểm” rằng mình đã từng không cảm thấy hết được tầm vóc của việc học sinh Sơn La đoạt HCV Olympic quốc tế hai năm liên tiếp - Một chuyện trước đây chưa bao giờ có!
Bộ trưởng kể: Hôm đó tôi quên điện thoại nên đồng chí Nguyễn Minh Hiển - Nguyên Bộ trưởng Bộ GD&ĐT - gọi cho tôi đến 6 - 7 cuộc mà tôi không biết.
Đến lúc tôi gọi lại, nghe giọng anh Hiển xúc động hỏi: Này, vợ tôi xem tivi nói có học sinh Sơn La đoạt Huy chương vàng quốc tế hai năm liên tiếp, có thật không? Tôi nói: Đúng rồi anh ạ!
Lúc đó cũng không thấy tầm vóc của tin vui. Sau này, tôi tìm hiểu được mới biết là các cháu ở tỉnh đó không bao giờ vào được đội tuyển Olympic. Thế nhưng học sinh Sơn La đã ghi danh bảng vàng thành tích thế giới, bởi ta đã thay đổi cách tổ chức thi chọn HS giỏi thi quốc tế theo cách thức của thế giới.
Mấy năm trước có giai đoạn dư luận, báo chí nói về sự sa sút của giáo dục mũi nhọn. Được sự tư vấn của các nhà khoa học, ta đã thay đổi cách thi, cách tổ chức lựa chọn học sinh cho các đội tuyển quốc gia, đội tuyển Olympic.
Theo Bộ trưởng, công đầu của sự thay đổi là Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng. Sau đó, thứ hạng của học sinh Việt Nam nâng lên, sự cố gắng của các cháu, đầu tư của gia đình, xã hội cho những kết quả tốt và bền vững trong 3, 4 năm nay.
Hoạt động “bán công khai” của các công nhân xây “nhà” mới
Khối công việc thứ hai trong năm học qua thực hiện là biên soạn chương trình, SGK mới - Xây dựng ngôi nhà mới. “Ít đồng chí biết vì còn hoạt động bán công khai” – Bộ trưởng Phạm Vũ Luận nói vui.
Được biết, từ giới thiệu của các Sở GD&ĐT, Bộ GD&ĐT triệu tập các đồng chí có kinh nghiệm thực tiễn nghiên cứu kinh nghiệm cách làm SGK. Sau đó tự bồi dưỡng, người biết nhiều dạy người biết ít, tự học...
Bộ GD&ĐT cũng mời những chuyên gia nước ngoài có kinh nghiệm, nhiệt tâm vào Việt Nam giảng dạy. Chúng ta nhận được hỗ trợ của các tổ chức quốc tế và nhiều tổ chức của Bỉ sẵn sàng cử những chuyên gia sang tập huấn việc này.
Bộ GD&ĐT cũng đã có kế hoạch làm việc với các Bộ, ngành để chuẩn bị các hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về chuyên môn: Tài chính, chi tiêu, thẩm định, đánh giá, nhiều nội dung cần biên soạn mới.
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận đánh giá: Bước đầu chúng ta đã đổi mới. Dù là bước đầu nhưng rất quan trọng. Được học sinh đón nhận, thầy cô, xã hội hồ hởi, động viên, tạo nền tảng cho năm học 2014 - 2015 có những đổi mới sâu sắc hơn. Bộ GD&ĐT chỉ đạo, các thầy cô nhiệt tình, tự giác hưởng ứng, đoàn kết, đồng lòng mới duy trì được kết quả này.
Đoàn tàu giáo dục trên hành trình đến đích thi cử
Bộ GD&ĐT rất mong nhận được nhiều ý tưởng hay, nếu không đóng góp trực tiếp thì có thể gửi thư, gửi mail, qua các kênh thông tin… để làm sao càng nhiều thông tin, càng đa chiều càng hay, từ đó có quyết định đúng đắn, phù hợp, hiệu quả.
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận
Nói về 3 phương án thi, Bộ trưởng lý giải 3 phương án chỉ khác nhau ở mức độ. “Như là ta đi tàu hỏa từ Ga Hàng Cỏ vào TPHCM thì phải đến Vinh, Nha Trang trước rồi mới đến TPHCM, đây là hành trình để đi đến đích thi cử. Đoàn tàu đông người, nhiều toa, cần có sự vào cua cho “ngọt”, để không bị sốc, không bị chệch” – Bộ trưởng Phạm Vũ Luận ví von.
Vấn đề là làm thế nào để có sự lựa chọn phù hợp. Quá trình lấy ý kiến góp ý chưa dừng lại. Sau hội nghị này, Bộ GD&ĐT xin phép Thủ tướng tổ chức hội nghị lãnh đạo các trường ĐH, CĐ toàn quốc để bàn tiếp về một số nội dung đã bàn ở hội nghị này và triển khai công việc của khối đào tạo. Ta còn thời gian để xử lý việc hệ trọng này – Bộ trưởng khẳng định.